به گزارش سایت  طبتاج   همه ی ما می دانیم که رابطه زناشویی نیاز به توجه و تمرین دارد و درست مانند یک اتومبیل باید به طور مرتب به آن رسیدگی شود تا خوب کار کند. اگر مشکلی در رابطه ی زن و شوهر روی بدهد، بهترین کار این است که هر چه زودتر حل و فصل شود تا بعدا دردسری پیچیده تر ایجاد نکند.

اغلب اوقات خود زن و مرد می توانند مشکل میان شان را حل کنند، اما گاهی علی رغم تمام تلاش ها، نیاز داریم به یک متخصص زوج درمانگر اعتماد کنیم، مشکل مان را مطرح و از او کمک بگیریم.

جالب اینجاست که اگر اتومبیل ما مشکلی پیدا کند فورا برای رفع عیب و پیشگیری از آسیب های بیشتر اقدام می کنیم، اما وقتی رابطه مان به دردسر می افتد، معمولا تا زمانی که موقعیت بدتر و جدی تر نشود هیچ عکس العملی نشان نمی دهیم و چاره ای نمی اندیشیم. متاسفانه بسیاری از زوج ها فقط زمانی به زوج درمانگر مراجعه می کنند که رابطه شان دچار یک آسیب کاملا جدی شده، الگو های نادرست در رابطه جا افتاده اند، پیوند عاطفی میان زن و مرد به شدت ضعیف شده و میزان زیادی از خشم و نارضایتی به دلیل اختلافات حل نشده گذشته در رابطه موج می زند.

پژوهش ها نشان می دهند یک زوج معمولی، به طور میانگین شش سال قبل از مراجعه به زوج درمانگر، دچار اختلاف در رابطه و نارضایتی از زندگی مشترک خود هستند. وقتی مشکلات رابطه ی زناشویی تا این اندازه مزمن و ریشه دار می شوند، زوج درمانی بسیار چالش برانگیزتر شده و مستلزم صرف وقت بسیار زیاد و تعهد درمانی بالاتر از هر دو طرف است.

باور های اشتباه در مورد اینکه زوج درمانی چیست و چه هدفی را دنبال می کند نیز می تواند مانع این شود که همسران به موقع برای کمک گرفتن از یک زوج درمانگر اقدام نمایند. بعضی افراد ممکن است تصور کنند زوج درمانی فقط برای مشکلات بسیار حاد زناشویی مانند اعتیاد یا خیانت است. عده ای نیز فکر می کنند زوج درمانی، آخرین چیزی است که دقیقا پیش از طلاق و پایان رابطه باید سراغ آن بروند.

افرادی نیز هستند که باور دارند زوج درمانی، شیوه ای برای فشار آوردن به همسر جهت تغییر است، چون مشکل را فقط مربوط به «همسر» خود می دانند. خیلی از افراد نسبت به فواید زوج درمانی و طیف گسترده ای از مشکلات که با کمک زوج درمانگر حل می شوند آگاه نیستند و نمی دانند زوج درمانی چگونه می تواند رابطه شان را بهبود ببخشد و رضایتی برای زن و مرد به دنبال داشته باشد که سلامت روح و روان شان را نیز تحت تاثیر قرار بدهد.

زوج درمانی، نوعی روان درمانی است که در آن، درمانگر که روانشناس یا مشاور خانواده و ازدواج است و تجربه ی بالینی دارد با زوج ها کار می کند. زوج درمانگر کمک می کند تا دو نفر که در یک رابطه عاشقانه هستند، بینش درستی نسبت به رابطه ی خود پیدا کنند، اختلاف خود را حل کنند و میزان رضایت خود از رابطه را با استفاده از انواع مداخلات درمانی بهبود ببخشند. روند زوج درمانی ممکن است بسته به نظر درمانگر متفاوت باشد، اما همه ی زوج درمانی ها معمولا شامل مراحل زیر می شوند:

۱. تمرکز روی یک مشکل خاص (مثلا مشکلات جنسی، اعتیاد به اینترنت و یا حسادت)

۲. مشارکت فعال درمانگر در روند درمان رابطه ی دو نفره به جای درمان جداگانه ی هر فرد

۳. مداخلات درمانی مبتی بر راه حل و برمحور تغییر از همان ابتدای درمان

۴. تعیین اهداف واضح و مشخص برای درمان

زوج درمانی چگونه انجام می شود؟

زوج درمانی معمولا با تعدادی از سوال های استاندارد درمورد پیشینه ی رابطه و کنکاش هایی درباره ی خانواده های هر دو طرف، ارزش ها و پیش زمینه های فرهنگی زوجین شروع می شود. سپس زوج درمانگر در شناسایی مشکل اصلی که تمرکز درمان بر آن خواهد بود به زوجین کمک می کند، اهداف درمانی را مشخص و برنامه ی درمانی را طرح می نماید.
زوج درمانگر، طی پروسه ی درمان به دو طرف کمک می کند تا متوجه نقش خود و نقش طرف مقابل در مشکلی که به وجود آمده بشوند. این آگاهی به آن ها کمک می کند طرز فکرشان نسبت به هم و رابطه شان تغییر پیدا کند.

جنبه ی مهم دیگر زوج درمانی شامل تغییر رفتار ها و شیوه های تعامل با همدیگر می شود. زوج درمانگر اغلب تکالیف و تمرین هایی برای زوج ها در نظر می گیرد تا مهارت هایی را که در جلسات زوج درمانی یاد گرفته اند در تعاملات روزمره ی خود با هم به کار ببرند.

بیشتر همسران می توانند با کمک زوج درمانی، الگو های درست رابطه را یاد بگیرند، احساسات و هیجانات خود را درست بروز دهند و مهارت های لازم برای ارتباط موثر و حل مسئله را فرا بگیرند.

اهداف اصلی در زوج درمانی

۱. عمیق تر شدن شناخت شما نسبت به خودتان، همسرتان و رابطه تان

۲. ساختاربندی ارتباط تان تان به نحوی که هر دوی شما برای یک ارتباط همدلانه به اندازه ی کافی احساس راحتی و امنیت می کنید.

۳. شناختن ترس ها و نگرانی ها و نیاز های هم

۴. شناختن تفاوت ها میان نیاز ها و درخواست ها، درمیان گذاشتن و سرزنش کردن، و ارتباط موثر برقرار کردن در برابر شکایت کردن و غُر زدن

۵. به گونه ای با هم حرف می زنید و به هم گوش می دهید که هر دو احساس می کنید مورد احترام هستید و فهمیده می شوید.

۶. شناختن حساسیت های هم و مکانیسم های دفاعی همدیگر

۷. درک اینکه تجربیات دوران کودکی چگونه بر روابط فعلی تان اثر می گذارند.

۸. شناختن باور های محدود کننده و قضاوت های نادرست و جایگزین کردن آن ها با باور های انرژی بخش که رابطه را تقویت و شاداب می کند.

۹. کشف بخش هایی از وجودتان که انکارشان می کنید، سرکوب شان می کنید و نادیده می گیرید و پذیرفتن آن ها و در نتیجه احساس اینکه به اندازه ی کافی خوب هستید تا خودتان را دوست داشته باشید و به خودتان افتخار کنید.

۱۰. شناختن باور های اشتباه در ضمیر ناخودآگاه که راه های ارتباطی را می بندند و سبب واکنش پذیری و پرخاشگری در رابطه می شوند.

۱۱. شناسایی عادات بد و جایگزین کردن آن ها با عادات خوب، فراگرفتن مکانیسم های کنترل خشم و سایر مهارت های ارتباطی

۱۲. شناختن تفاوت میان ابراز خشم سالم و ناسالم

۱۳. کشف دوباره ی عشق و لذت و نشاط در رابطه

چه زمانی باید به یک زوج درمانگر مراجعه کنیم؟

وقتی که بی اعتمادی در رابطه ایجاد شده

هر اتفاقی که سبب ایجاد بی اعتمادی در رابطه شود می تواند تاثیرات مخرب و بلند مدتی بر آن بگذارد. خیانت به هر شکل و نوعی، دروغ های مکرر و یا فریب های مالی از شایع ترین علت هایی هستند که اعتماد و اطمینان را نابود می کنند. به هر صورت، زوج درمانگر کمک می کند تا اساس تخریب شده ی اعتماد دوباره بازسازی شده و هر دو طرف به راحتی بتوانند آسیب پذیری خود را بروز دهند.

وقتی که مشاجرات مرتبا تکرار می شوند

آیا احساس می کنید ریتم زندگی روزمره تان بیشتر بر اساس مشاجرات و بگومگو های تکراری پیش می رود؟ شاید این بگومگو ها جزئی باشند و یا شاید هم جدی و مدت دار و آزاردهنده. به هر صورت چیزی که باید به آن توجه داشته باشید، تکرار این الگوهاست که نشان می دهد مشکلات جدی تری در لایه های پنهان این مشاجره ها وجود دارد که باید با کمک یک زوج درمانگر، بیرون کشیده شده، شناسایی شده و حل و فصل شوند.

وقتی که نمی توانید ارتباط خوبی با همسرتان برقرار کنید

شاید مشکل شما بگومگو های مکرر با همسرتان نباشد، اما مدام احساس کنید نادیده گرفته می شوید یا درک نمی شوید. شاید هم احساس می کنید آنقدر از هم دور شده اید که دیگر همدیگر را نمی شناسید. یکی از قابل توجه ترین جنبه های زوج درمانی این است که زیاد و به خوبی با هم ارتباط برقرار می کنید و خودتان شاهد افزایش کیفیت رابطه تان خواهید بود. یک زوج درمانگر متبحر می تواند شما را به ابزار های موثر ارتباطی مجهز کند، کمک تان کند به هم خوب گوش بدهید و همدیگر را درک کنید.

وقتی مطمئن هستید چیزی در رابطه تان اشتباه است، اما نمی دانید چیست

گاهی می دانیم مشکل چیست، اما راه حلش را نمی دانیم، اما بعضی وقت ها فقط احساس می کنیم مشکلی وجود دارد، ولی نمی دانیم چیست تا به دنبال راه حلی برایش باشیم. مثلا ممکن است متوجه شوید چیز هایی در رابطه تان تغییر کرده، اما قادر به پیدا کردن علت این تغییرات نباشید یا مثلا احساس کنید دیگر مانند گذشته با همسرتان راحت و صمیمی نیستید، اما نمی دانید چرا و مشکل از چیست.

این ها معمولا علائم اولیه ای هستند که نشان می دهند تعاملات ناسالمی در حال شکل گرفتن اند که ممکن است مشکل، شما یا همسرتان نباشید بلکه چیزی در رابطه تان تغییر کرده باشد. زوج درمانگر کمک تان می کند مشکل را پیدا کنید و جلوی یک اتفاق ناخوشایند را از همان اول بگیرید.

وقتی می خواهید همسرتان از موضوعی مطلع شود، اما نمی توانید به او بگویید

گاهی زیبایی و خوبی یک روان درمانی از همان اتاق مشاوره شروع می شود: فضایی امن و آرام برای شما که درباره ی موضوعاتی که به سختی می توانید در جا های دیگر آن ها را به زبان بیاورید حرف بزنید. یک زوج درمانگر ماهر و با تجربه می تواند با حضور گرم و اطمینان بخش خود کمک تان کند بر ترس تان غلبه کنید و با همسرتان حرف بزنید.

وقتی یکی از شما یا هر دوی شما نمی دانید چطور اختلاف های تان را بدون دعوا و درگیری پیش ببرید باید به زوج درمانگر مراجعه کنید

روانشناسان می گویند شیوه ی برخورد همسران با اختلاف های شان، بهترین معیاری است که پیش بینی می کند این رابطه به کجا ختم خواهد شد. شاید شما و همسرتان به هنگام اختلاف، سکوت و خودخوری می کنید، داد و بیداد و فحاشی می کنید و یا با پرخاش و تهاجم کارتان را به جا های باریکی می کشانید. به هر صورت، شما با این شیوه ها قادر به حل مشکل تان نیستید و شرایط را بد و بدتر هم می کنید. از یک زوج درمانگر برای برخورد درست با اختلاف های تان کمک بگیرید. شما نیاز به تمرین دارید تا در چنین مواقعی، واکنش مناسب و منطقی نشان دهید.

وقتی تغییر یا حادثه ی بزرگی در زندگی تان روی داده که روی رابطه تان اثر گذاشته

گاهی زندگی چهره ی بسیار زشتی از خود به ما نشان می دهد و علاوه بر زخم ها و آزار هایی که به خود ما وارد می کند رابطه مان را نیز به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. بسیاری از زوج ها بعد از حوادث تلخی، چون از دست دادن فرزند، ورشکستگی مالی، بیکاری طولانی مدت، بیماری جدی و ...، راه خود را از هم جدا می کنند. شاید در چنین شرایطی، فکر مراجعه به زوج درمانگر به ذهن تان هم خطور نکند، اما واقعیت این است که در مواقع بحران، حفظ یک پیوند قوی و عمیق می تواند به هر دوی شما کمک کند استقامت بیشتری پیدا کنید و در برابر این طوفان و تلاطم، دوام بیاورید و این کمکی است که یک زوج درمانگر می تواند به شما بکند.

وقتی احساس می کنید در دام الگو های بد و نادرست گرفتار شده اید

الگو های ارتباطی همسران که در زندگی روزمره ی خود آن ها را به کار می گیرند بی پایان و بی حد و مرز است، از زمان غذا خوردن و خوابیدن شان گرفته تا میزان زمانی که با هم یا با دیگران سپری می کنند و نحوه ی انجام کار های خانه و تعامل با خانواده های شان و. بخشی از این الگو ها می توانند اشتباه باشند و طرفین را آزار دهند، اما، چون تبدیل به عادت شده اند یا به هر دلیل دیگری، نتوان آن ها را اصلاح کرد. در چنین مواقعی یک زوج درمانگر می تواند به اصلاح این الگو های اشتباه کمک کرده و راه تغییر آن ها را پیش پای شما بگذارد.

وقتی صمیمیت و علاقه در رابطه تان رنگ باخته است

بیشتر رابطه های زناشویی بعد از گذشت یک دهه از عمر رابطه، دچار یکنواختی و بی تفاوتی می شوند و طرفین احساس می کنند شور و علاقه ی گذشته دیگر بین شان وجود ندارد و بیشتر شبیه هم اتاقی شده اند تا همسر. گاهی مشکل فقط از مشغله های زندگی است و با تغییری کوچک در سبک زندگی می توان آن را رفع کرد. اما گاهی می تواند مشکلی جدی تر وجود داشته باشد که با کمک زوج درمانگر باید مسئله را شناسایی کرد. مثلا ممکن است زوج درمانگر کشف کند که یکی از طرفین، بیشتر وقت و انرژی خود را جای دیگری صرف می کند و نیازهایش جای دیگری پاسخ داده می شوند و برای همین ارتباط با همسر رو به نابودیست.

وقتی جنبه ی احساسی و عاطفی روابط جنسی تان مشکل دارد

مشکلات جنسی می توانند هم علامت و هم علت مشکلات در رابطه باشند. ناگهان سرد و بی میل شدن نسبت به همسر، عدم رضایت از رابطه جنسی، عدم توافق بر سر فعالیت های جنسی، پس زده شدن و یا استفاده از رابطه جنسی به عنوان ابزاری برای تنبیه، اعتراض و ... همه و همه از مشکلات جنسی هستند که هر کدام مقوله ای پیچیده و حساس بوده و باید با کمک یک زوج درمانگر حرفه ای ریشه یابی و حل شوند.

زوج درمانگر خوب چه کسی است؟

اگر می خواهید یک زوج درمانگر خوب انتخاب کنید یا شک دارید زوج درمانگری که هم اکنون به او مراجعه می کنید واقعا کارش را درست انجام می دهد یا نه، در ادامه ی مطلب به شما می گوییم یک زوج درمانگر ماهر چه ویژگی هایی دارد.

۱. یک زوج درمانگر خوب بیشتر بر مثبت ها تمرکز می کند تا منفی ها

درمانگر ها اغلب آموزش دیده اند که کمبود ها و عیب ها را پیدا کنند، اما به همین اندازه و یا حتی بیشتر مهم است که یک درمانگر بلد باشد نقاط قوت و خوبی ها را نیز ببیند و روی آن ها نیز تاکید کند.

۲. یک زوج درمانگر خوب در هر جلسه، دست کم شرایط یک پیشرفت یا رشد را برایتان فراهم می کند

هر جلسه از درمان باید تا حدودی بتواند احساسات منفی تان را آرام کند، بینشی جدید نسبت به مشکل یا احساس تان به شما بدهد، مهارتی یادتان بدهد و یا راه حلی برای نگرانی یا مشکل تان پیش پای تان بگذارد. زوج ها باید احساس کنند که در هر جلسه، تدریجا به سمت بهبود پیش می روند تا ترغیب به ادامه ی روند درمان شوند.

۳. یک زوج درمانگر خوب مهارت های لازم را یاد می دهد و با تمرین طی جلسات، این مهارت ها را تبدیل به عادتی برای شما می کند

کار یک زوج درمانگر این است که بعد از شناسایی علت، تغییر لازم را ایجاد کند و به شما کمک کند با درک جدیدی که پیدا می کنید، راه های تبدیل مهارت جدید به عادت را یاد بگیرید.

۴. یک زوج درمانگر خوب، نقشه و طرح مشخصی از اهداف درمان و شیوه ی درمان دارد

مهمترین کار یک درمانگر این است که هر جلسه طبق برنامه پیش برود. هر چند ممکن است هیجانات یا چیز هایی پیش بینی نشده گاهی مانع ایجاد کنند، اما یک درمانگر حرفه ای از روند خود خارج نمی شود و کنترل را به دست می گیرد، چون او «مسئول» هر جلسه از درمان است. یک زوج درمانگر متبحر، بحث را به سمت جلو و در جهتی موثر پیش می برد و به طرفین این امکان را می دهد تا احساس امنیت و موثر بودن بکنند.

۵. یک زوج درمانگر خوب جلوی احساسات و هیجانات شدید را می گیرد

یک زوج درمانگر حرفه ای، حتی پیش از اینکه لازم شود، اجازه نمی دهد زوجین احساس کنند در همان شرایطی قرار دارند که در خانه شان حکمفرماست یا همان اتفاقی قرار است بیفتد که معمولا در خانه شان روی می دهد. در یک فضای درمانی مناسب، شما باید بتوانید بدون ترس از متهم شدن، قضاوت شدن، درگیری و تنش و تهدید، حرف های تان را بزنید و کاملا احساس کنید که در فضایی واقعا متفاوت با خانه تان هستید.

۶. یک زوج درمانگر خوب، تن صدا و لحنی مثبت و گرم دارد

هر کسی که به یک درمانگر مراجعه می کند باید احساس کند درمانگرش او را دوست دارد.

۷. یک زوج درمانگر خوب به زوج ها کمک می کند راه حل مسائل خود را پیدا کنند، نه اینکه خودش به آن ها راه حل بدهد

درمانگر شما باید به شما یاد بدهد چگونه برای مسائل خود راه حل پیدا کنید، نه اینکه برای شما راه حل پیدا کند. ارائه ی راه حل و ایده دادن فقط برای زمانی است که یک زوج تقریبا به آخر خط رسیده اند.

۸. یک زوج درمانگر خوب به همسران یاد می دهد وسوسه نشوند که به همسر خود بگویند چه باید بکند و چه نباید بکند

یک زوج ابتدا باید آنقدر در مورد مشکل خود گفتگو کنند که بفهمند نگرانی ها و دلخوری های شان چیست. یک زوج درمانگر خوب به زوجین یاد می دهد از خودشان بپرسند: «من چه کار می توانم بکنم یا چه تغییری باید انجام دهم تا مشکل مان حل شود؟». هیچ کدام از زوجین نباید دیگری را نقد کنند یا به او بگویند چه باید بکند تا مشکل شان رفع شود. هر یک از شما از جانب خودتان مسئولید و باید پیدا کنید چگونه نگرانی یا رنجش همسرتان را رفع کنید. این چیزی است که زوج درمانگر شما باید به شما آموزش بدهد.

۹. یک زوج درمانگر خوب سوال هایی می پرسد که به همسران کمک کند بفهمند خانواده ها چه نقشی دارند، حساسیت های هر کسی چیست و تفاوت های هم را درک کنند

یک درمانگر با پرسش های به جا و فعال باید کمک تان کند خودتان جزئیات مهم در رابطه تان را کشف کنید.

۱۰. یک زوج درمانگر خوب، تهمت زدن و سرزنش کردن را با درک متقابل جایگزین می کند

زوج درمانگر شما باید کمک تان کند از چرخه ی معیوبی که گرفتارش هستید نجات پیدا کنید. مثلا شاید مشکل شما و همسرتان این است که یکی شروع به مقصر دانستن دیگری می کند، آن دیگری همان تقصیر ها را به گردن طرف مقابل می اندازد و طرف اول برای اینکه بهتر شنیده شود صدایش را بالا می برد و. این چرخه ی معیوب واقعا فرسوده کننده است و زوج درمانگر شما باید کمک تان کند متوقفش کنید. او باید به شما یاد بدهد که احساسات خود را با جملاتی که با «من» شروع می شوند بیان کنید و همسرتان را متهم نکنید، مثلا «من احساس می کنم که ...» و «من نگرانم که ...» به جای «تو هرگز ...» یا «تو باعث می شوی ...».

۱۱. یک زوج درمانگر خوب کمک تان می کند نگاهی به گذشته کنید، خوبی های هم را پیدا کنید و از اشتباهات تان درس بگیرید

زوج درمانگر شما باید کمک تان کند به یاد بیاورید چه چیز هایی در ابتدا شما را به هم علاقه مند و جذب کرد و باعث شد بخواهید که با هم زندگی کنید.

۱۲. یک زوج درمانگر خوب در ابتدای جلسه از شما می پرسد درباره چه چیزی دوست دارید حرف بزنید و در پایان هر جلسه نیز از شما می پرسد آیا به سمت هدفتان نزدیک تر شده اید یا نه

درمانگر شما باید تمرکز خود را روی دغدغه های شما بگذارد و هر بار ارزیابی شما را بداند.

۱۳. یک زوج درمانگر خوب شما را در جریان پیشرفت های تان می گذارد و به شما امیدواری می دهد

درمانگر شما باید بازخورد بدهد و مطلع تان کند چه چیز هایی تغییر کرده و بهتر شده است.

آخرین توصیه

و، اما آخرین توصیه ی ما به شما این است که اگر با وجود تلاش ها و اصرار های شما همسرتان تمایلی برای مراجعه به زوج درمانگر ندارد، شما به تنهایی این کار را بکنید. هر چند که از اسم زوج درمانی پیداست که باید هر دوی شما در جلسات درمانی حضور داشته باشید، اما اگر همسرتان با شما همراهی نمی کند، شما پا پس نکشید. کمترین نتیجه ای که از مراجعه به زوج درمانگر، بدون همراهی همسرتان نصیب تان می شود این است که تا حدودی آرام می گیرید و می دانید که شما به سهم خودتان تلاش تان را برای رابطه تان کرده اید.

رابطه ی شما چه نجات پیدا کند و چه به پایان برسد، کسی که به تنهایی به دنبال درمان رفته است خیالش راحت است که هر کاری می توانسته برای نجات زندگی مشترکش کرده است. آرامش ذهن در سطح فردی، بدون شک تاثیرش را بر زندگی تان می گذارد و کمک تان می کند تصمیم بعدی را بهتر بگیرید.