در زندگی زناشویی تا پیش از آن‌که شناخت دقیقی از روحیات، حالات، عواطف، نگرشها و ارزشهای طرفین حاصل شود و هریک از طرفین این رابطه نوع انتظارات و توقعات خود را از یکدیگر روشن کنند در معرض عوامل تهدید کننده بسیاری است.

در مقاله زیر برخی از این عوامل تهدید کننده و خطرساز و راههای برطرف کردن آنها مرور شده است.

انتقاد

اگر شما یا همسرتان در زمینه انتقاد مشکلاتی دارید بدانید که زندگی زناشویی شما در خطر است. وقتی مورد انتقاد قرار می‌گیرید احساس می‌کنید اشکالی در شما وجود دارد از این‌رو ممکن است دلگیر شوید و رنجش به دل بگیرید. واکنش مثبت نشان دادن به انتقاد هم هرگز ساده نیست زیرا به شخصیت شما حمله شده است.

اگر با انتقاد کننده موافقت کنید و نظرش را بپذیرید در واقع در حمله به خودتان شریک او شده‌اید و اگر انتقاد را نپذیرید حالت تدافعی پیدا می‌کنید. جواب سازنده دادن به انتقاد بسیار دشوار است.

درمان: برای برخورد با آثار مخرب انتقاد باید نظر خود را به‌گونه‌ای با همسرتان در میان بگذارید که او آن را حمله به خود تلقی نکند. باید مشخص‌تر صحبت کنید و حتی‌المقدور آن را به شکل گلایه مطرح سازید.

تحقیر و اهانت

تحقیر و اهانت نابودکننده عشق در ازدواج است؛ پس بهتر است که شما و همسرتان به یکدیگر احترام بگذارید و تا حد امکان در مقام تحقیر کردن یکدیگر نباشید. کسی که تحقیر می‌شود و مورد اهانت قرار می‌گیرد به احساسی از خشم و بی‌ارزش بودن می‌رسد. زندگی کردن با کسی که به شما توهین می‌کند بسیار دشوار است.

درمان: زن و شوهر هرکدام از تحقیر و اهانت استفاده می‌کنند باید این روش را کنار بگذارند و به‌جای آن تا حد امکان از روش تاییدآمیز و تعریف و تحسین استفاده کنند. باید کاری کنید که نسبت مثبت‌ها به منفی‌ها در زندگی زناشویی شما افزایش یابد.

رفتار تدافعی

اگر به این نتیجه رسیدید که شما رفتار تدافعی ندارید اما همسر شما از رفتار تدافعی استفاده می‌کند ممکن است کاملاً با خود صادق نبوده باشید. رفتار تدافعی اغلب یک خیابان دوطرفه است و نشانه‌هایی از ترس و هراس را در خود دارد. به عبارت دیگر کسی که از یک حمله احتمالی، واقعی یا خیالی می‌ترسد رفتار تدافعی اتخاذ می‌کند.

درمان: آرام شدن و آرام گرفتن نخستین کاری است که باید صورت دهید. اگر شما رفتار تدافعی دارید بعید نیست تحت تاثیر رفتار منفی همسرتان کلافه شده‌اید. در این صورت لازم است که به خود آرامش بدهید و به اندیشه خود دقیق شوید و نشانه‌های ناراحتی درونی را پیدا کنید.

سکوت‌کنندگان اغلب خود را خنثی و بی‌طرف توجیه می‌کنند اما خودشان را منفی نمی‌دانند. کسی که سکوت می‌کند می‌خواهد خودش را از ماجرا بیرون بکشد، می‌خواهد به آرامش برسد و حتی فرار را بر قرار اختیار کند.

سکوت

وقتی که کسی در برابر شما سکوت می‌کند ممکن است به این نتیجه برسید که همسرتان سرد، بی‌عاطفه و حتی با احساس برتری است. احساس می‌کنید که همسرتان به شما واکنش نشان نمی‌دهد و برای احساساتتان بهایی قایل نیست. احساس می‌کنید به شما بی‌اعتنایی می‌کند و بی‌توجه شما را زیرپا می‌گذارد.

اما سکوت‌کنندگان اغلب خود را خنثی و بی‌طرف توجیه می‌کنند اما خودشان را منفی نمی‌دانند. کسی که سکوت می‌کند می‌خواهد خودش را از ماجرا بیرون بکشد، می‌خواهد به آرامش برسد و حتی فرار را بر قرار اختیار کند.

اما در مورد ازدواجهایی که زن و شوهر هر دو از سیاست سکوت استفاده می‌کنند باید گفت که فروپاشی ازدواج در این نوع خانواده‌ها بسیار زیاد است.

درمان: باید قبل از هر کاری، سعی کنید به آرامش برسید. باید بیاموزید که به شکلی غیرتدافعی گوش بدهید و صحبت کنید.

اندیشه‌های پریشان‌کننده

وقتی اندیشه‌های پریشان کننده درباره همسرتان و رابطه‌ای که با او دارید پابرجا و محکم می‌شوند می‌توانند ازدواج شما را به مخاطره بیندازند، آیا خود را یک قربانی و یا یک حق‌به‌جانب تلقی می‌کنید؟ در این صورت بدانید که شرایط را برای کلافه کردن خود مهیا می‌سازید. طرز فکر شما، حتی اگر درباره آن با کسی صحبت نکنید روی برخوردی که با همسرتان می‌کنید تاثیر می‌گذارد.

درمان: ابتدا باید این انگاره‌های فکری را شناسایی کنید. باید هر وقت به سراغتان می‌آیند مچ آنها را بگیرید. بعد باید بدانید که مجبور نیستید این افکار را باور کنید، می‌توانید آنها را تغییر دهید.

فاصله گرفتن و منزوی شدن

اگر احساس می‌کنید که کلافه شده‌اید، ممکن است بخواهید از همسرتان دوری کنید و گاه بی‌آن‌که این را متوجه شوید چنین کاری می‌کنید. اگر فکر می‌کنید مسایل زندگی شما جدی هستند، ممکن است امیدتان را به آن از دست بدهید. اگر احساس می‌کنید صحبت با همسرتان در این مورد بی‌فایده است در جهت نومیدی و دلسردی حرکت می‌کنید و این‌گونه ممکن است نتوانید بر مشکلات خود غلبه کنید.

درمان: مشکلی که در این میان وجود دارد، همان کلافه شدن است. اگر بتوانید این احساسات را در خود ملایم کنید، راه را برای اصلاح شرایط دشوار خود هموار می‌کنید.

تغییر، زمان می برد. یکسره تلاش کنید. عادات قدیمی و افکار کهنه یک دفعه عوض نمی شود. صبر داشته باشید.

توصیه های کلی در مورد حل اختلافات

با رعایت توصیه های زیر می توانید رابطه ای رضایت بخش و دور از تحقیر و سرزنش با همسرتان برقرار کنید:

مشخص حرف بزنید: رسیدگی به خبرها و اظهارات عینی و ملموس، آسان تر از رسیدگی به حرفهای انتزاعی و کلی است. با مشخص حرف زدن می توانید افکارتان را روشن کرده و احتمال به توافق رسیدن را بیشتر کنید.

من - پیام بدهید. جمله خود را با ضمیر" من" آغاز کنید و احساساتتان را بیان کنید. به این ترتیب مسئولیت رفتارتان را می پذیرید و از سرزنش کردن همسرتان پرهیز می کنید.

حکم های مطلق را کنار بگذارید: به کار بردن کلماتی مثل" همیشه"، "هرگز"، نباید" و .. مشکل را بزرگ جلوه می دهد و جایی برای خطای انسانی نمی گذارد. پس از بیان چنین کلماتی خودداری کنید.

راه حل ها همیشگی نیستند. هیچ راه حلی لزوما مادام العمر و همیشگی نیست. وقتی راه حلها آزمایشی باشند طرفین بیشتر به توافق می رسند. با یکدیگر عهد ببندید به توافق تان عمل کنید. مدتی به آن عمل کنید سپس آن را مورد ارزیابی قرار دهید و در صورت لزوم تغییراتی در آن ایجاد کنید.

هر بار یک مساله را حل کنید: بعضی از زن و شوهرها می خواهند در آن واحد چند مشکل را حل کنند. انها با این کار تنش رابطه را بیشتر می کنند. راه حلها را به صورت گام های کوچک اجرا کنید. صبور باشید! هر بار مشکل مشخصی را مطرح کنید.

تغییر، زمان می برد: یکسره تلاش کنید. عادات قدیمی و افکار کهنه یک دفعه عوض نمی شود. صبر داشته باشید.

فکر و احساس خود را باز گو کنید. حتی وقتی فکر یا احساس شما غیر واقع بینانه و خودخواهانه به نظر می رسد هم از مطرح کردن آن نترسید. گاهی اوقات پس از طرح فکر و احساس خود از این که می فهمید همسرتان فلان چیز را در مورد شما نمی دانسته تعجب می کنید.

یادبگیرید عادات خود را کنار بگذارید: توجیهات و استدلالهای مخرب و بی ثمر خود را بشناسید و کنار بگذارید. در عوض سعی کنید بفهمید بیشتر درباره چه چیزهایی بگومگو می کنید. مصالحه اثر بخش اگر چه ایده آل نیست ولی از راه حل بی نظیری که به همسری متنفر تحمیل شده باشد، بهتر است . بردن در بحث ها و بگو مگوها، شادی و آرامش نمی آورد.