علائم تخمک گذاری در خانمها
به گزارش سایت طبتاج    هنگامی که یک دختر متولد می شود، تخمدان هایش حاوی میلیون ها تخمک نابالغ است. بطور معمول در هر ماه تنها یک تخمک، بالغ و آزاد می شود. هنگامی که تخمک از تخمدان ازاد می شود، ۱۲ تا ۲۴ ساعت پیش از لقاح احتمالی، می تواند زنده بماند. هر تخمکی که لقاح پیدا نمی کند، بوسیله پوشش رحم جذب می شود.

تخمک گذاری می تواند تحت تاثیر عواملی مثل استرس، اضطراب، بیماری، یا بهم خوردن روال رایج زندگی تغییر کند. تخمک گذاری ممکن است سبب حس درد، حساسیت یا سوزش در تخمدان ها یا اطراف آن ها شود.

آشنایی با علامت های تخمک گذاری:
تغییر ترشحات گردن رحم.
در حین یا درست پیش از تخمک گذاری، ترشحات گردن رحم معمولاً ظاهری مثل سفیده تخم مرغ بخود می گیرد. ولی ظاهر این ترشحات از زنی به زن دیگر مختلف است. هر چه قدر روزهای بیشتری از دوره شما بگذرد، حجم این ترشحات افزایش پیدا کرده و بافت آن ها نیز تغییر می کند. این تغییرات، بیانگر افزایش سطح هورمون استروژن در بدن شما است. هنگامی که این ترشحات شفاف، لیز و چسبناک باشد، احتمال حامله شدن شما به حداکثر می رسد. به نظر بسیاری از خانمها، ترشحات در این دوره مثل سفیده تخم مرغ است.

این ترشحات در وضعیت طبیعی بعنوان یک سد محافظ عمل می کنند، ولی در طول اوج توانایی حامله شدن در شما، این ترشحات به اسپرم اجازه می دهند تا از مجرای رحم عبور کرده و به طرف رحم بروند، بعد به طرف لوله های فالوپ حرکت کنند تا با تخمک شما برخورد نمایند.

جهش در درجه حرارت پایه ای بدن
درجه حرارت بدن که در ابتدای صبح بعد از بلند شدن از خواب سنجیده می شود- می تواند بیانگر آن باشد که شما به تازگی تخمک گذاری کرده اید. در اکثر زنان، کمی مانده به تخمک گذاری، درجه حرارت بدن اندکی کاهش می باید، بعد افزایش حاد درجه حرارت بدن به دنبال می آید، که علامت آن است که تخمک گذاری تازه رخ داده است. بعد ازتخمک  گذاری، دمای بدن شما ممکن است  بین ۰.۴ تا ۱.۰ درجه افزایش پیدا کند. شما این تغییر را حس نخواهید کرد، ولی می توانید با استفاده از یک دماسنج، “دمای پایه بدن” یا bbt خود را اندازه گیری کنید.

دمای پایه بدن یعنی دمای بدن در موقع صبح و بعد از بیدار شدن از خواب، پیش از آنکه هرگونه فعالیتی انجام دهید. این افزایش دما بیانگر آن است که تخمک گذاری در بدن شما انجام گردیده است ، زیرا رها شدن یک تخمک منجر به تحریک و افزایش تولید هورمون پروژسترون می گردد، که دمای بدن را افزایش می دهد.

زمان حداکثر توانایی شما برای باردار شدن ، دو تا سه روز پیش از این است که دمای بدن شما افزایش پیدا کند. برخی از متخصصان بر این باورند که ۱۲ تا ۲۴ ساعت بعد از مشاهده اولیه افزایش دما نیز شما شانس حامله شدن را دارید، ولی اغلب آن ها اذعان می کنند که این زمان برای باردار شدن خیلی دیر است.

پس از تخمک گذاری، یک تا دو روز طول می کشد تا سطح هورمون پروژسترون به حدی برسد که دمای بدن شما را افزایش بدهد. ولی از آن جا که تخمک تنها حداکثر ۲۴ ساعت می تواند زنده بماند، هنگامی که دمای بدن افزایش پیدا می کند، دیگر برای حامله شدن خیلی دیر شده است. به همین دلیل، متخصصان توصیه می کنند که دمای بدن خود را برای چند ماه دقیقا زیر نظر گرفته و نموداری برای آن طراحی کنید تا بتوانید الگوی افزایش دما را تشخیص داده و زمان احتمالی تخمک گذاری خود را مشخص کنید.

در این صورت می توانید به گونه ای برنامه ریزی کنید که دو تا سه روز پیش از هنگام افزایش دمای بدن خود، آمیزش داشته باشید.

تغییرات گردن رحم
پس از تخمک گذاری، زن امکان دارد در موقع معاینه دریابد، گردن رحمش نرم تر از حد معمول است، و بالاتر از حد معمول قرار دارد.

درد در ناحیه پایین شکم:
حدودا ۲۰% از خانمها می توانند تخمک گذاری و فعالیت مربوط به آن را حس کنند، که علامت های آن می تواند از درد ملایم تا تیر کشیدن های شدید و ناگهانی باشد. این وضعیت، که به آن میتل اشمرز ی mittelschmerz گفته می شود، ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.

سایر علائم
علامت های زیر را ثانوی محسوب می کنند، زیرا در تمامی زنان یا تعداد زیادی از آن ها دیده نمی شوند: لکه بینی، حساسیت سینه ها، دل درد، آروغ زدن، افزایش حساسیت در حس های گوناگون و تقویت میل جنسی.

تعیین زمان تخمک گذاری
زنانی که تصمیم دارند حامله شوند، الزامی است در مورد ی دوره های قاعدگی شان بالاخص زمان تخمک گذاری شان آگاهی داشته باشند. تخمک گذاری، رها شدن تخمک بالغ است که یک بار در هر دوره قاعدگی رخ می دهد و در این موقع، تخمک آماده لقاح یافتن و بارورشدن است.

با توجه به این نکات می توانید زمان تقریبی تخمک گذاری تان را محاسبه کنید:
- یک دوره قاعدگی از اولین روز آغاز قاعدگی تا اولین روز قاعدگی بعدی می باشد.

- یک دوره قاعدگی بطور رایج ۲۸ تا ۳۲ روز طول می کشد، ولی ممکن است کوتاه تر یا طولانی تر باشد.

- زمان تخمک گذاری با محاسبه کردن نیمه دوره قاعدگی تعیین می شود.

- تخمک گذاری معمولاً بین روز ۱۱ تا ۲۱ بعد از آغاز دوره قاعدگی رخ می دهد.

- زمان تخمک گذاری را همچنین می توانید با حساب کردن ۱۲ تا ۱۶ روز پیش از اولین دوره قاعدگی بعدی هم به دست آورید.

روشهای آگاهی از زمان بارداری
در شیوه آگاهی از زمان باروری، مجموعه ای از اطلاعات به خانم ها داده می شود تا آن ها بدانند که در چه روزهایی از ماه به احتمال زیاد می توانند در صورت انجام نزدیکی باردار شوند ودر چه روزهایی این احتمال کم می باشد. خانم ها می توانند با مشاهده تغییراتی که در بدنشان ایجاد می شود بفهمند که زمان تخمک گذاری( رها شدن تخمک از تخمدانها) چه موقعی می باشد. بعد آن ها می توانند با استفاده از این اطلاعات از ایجاد حاملگی جلوگیری نمایند.

مؤثر ترین راه برای کشف این مسئله که زمان باروری هر شخصی در چه روزهایی از ماه می باشد، استفاده از هر سه روشی است که در اینجا توضیح داده می شود.

آگاهی از زمان باروری، میزان درک خانمها را در خصوص بدن و سیکل( گردش) قاعدگی شان افزایش می دهد. برای اینکه این شیوه به عنوان یک شیوه جلوگیری از بارداری مؤثر واقع شود، باید خانمها در روزهایی که احتمال باروری زیادی وجود دارد از انجام نزدیکی خودداری نمایند و یا اینکه از سایر روشهای جلوگیری از بارداری( مانند کاندوم) استفاده کنند. بطور کلی تقریبا یک سوم از روزهای هر ماه را روزهای باروری تشکیل می دهد.

شیوه آگاهی از زمان باروری متکی به اطلاعات زیر می باشد:
* چهارده روز پیش از اینکه خونریزی قاعدگی بعدی آغاز شود، یک تخمک از تخمدان آزاد می شود( به این وضعیت اصطلاحا تخمک گذاری گفته می شود).

* پس از انجام نزدیکی، اسپرمهای آقایان می توانند تا پنج روز نیز در دستگاه تناسلی خانمها زنده بمانند( درصورتی که چه اغلب آن ها پس از دو روز از بین می روند).

* در صورتی که از سه روز قبل تا سه روز پس از زمان تخمک گذاری نزدیکی انجام شود احتمال وقوع حاملگی زیاد می باشد.

* از آنجایی که زمان دقیق تخمک گذاری( رها شدن تخمک از تخمدان) را نمی توان دقیقا پیش بینی نمود، پس ۲ تا ۳ روز نیز به شروع و انتهای این دوره باید اضافه نمود. نحوه آگاهی از زمان باروری برای خانمهایی که دارای زمانهای قاعدگی مرتب در هر ماه می باشند بسیار مؤثر می باشد.

روش تقویمی( شیوه ریتم)
در روش تقویمی، خانمها می توانند از سابقه ها قاعدگی های قبلی خود بعنوان یک راهنما استفاده نمایند. در این شیوه هر خانمی می تواند میانگین ایام را در سیکل قاعدگی خود حساب کرده و زمانهای باروری آینده خود را تخمین بزند. شروع به نوشتن دوره های قاعدگی خود به مقطع ۸ تا ۱۲ ماه نمایید. اولین روز قاعدگی (اولین روز خونریزی) را به عنوان “روز یک” دوره قاعدگی در نظر بگیرید.

کوتاهترین و بلند ترین چرخه قاعدگی را در نظر بگیرید. عدد ۱۸ را از کوتاهترین چرخه قاعدگی خود کم نمایید و آن را به عنوان اولین روز باروری یادداشت نمایید. عدد ۱۱ را از بلند ترین چرخه قاعدگی کم کرده و آن را به عنوان آخرین روز بارداری در نظر بگیرید.

مانند: تعداد روزهای بین “روز یک” یک چرخه قاعدگی تا “روز یک” چرخه قاعدگی بعدی در یک خانم عبارتند از:

فروردین ۲۹ روز- ازدیبهشت ۲۶ روز( کوتاه ترین چرخه)- خرداد ۳۰ روز تیر ۳۱ روز( بلند ترین چرخه)- مرداد ۳۰ روز

در این نمونه می بینیم که کوتاهترین چرخه قاعدگی در این خانم ۲۶ روز و بلند ترین آن، ۳۱ روز می باشد.

عدد ۱۸ را از۲۶ کم می کنیم تا اولین روز باروری به دست آید( روزهشت). عدد ۱۱ را هم از ۳۱ کم می کنیم تا آخرین روز باروری به دست آید( روز بیست). پس در این خانم روزهای ۸ تا ۲۰ هر چرخه قاعدگی روزهای باروری هستند یعنی احتمال حاملگی در این روزها زیاد می باشد و باید در این ایام یا از نزدیکی خودداری نماید و یا اینکه از سایر روشهای جلوگیری از بارداری استفاده نماید.

ارزیابی ترشحات دهانه رحم
در طی یک دوره قاعدگی، قوام یا غلظت ترشحات دهانه رحم در روز های پیش از تخمک گذاری، ترشحات دهانه رحم به بالا کشیدن و افزایش اسپرمها به داخل رحم و از آن جا به لوله ای فالوپ یعنی جایی که معمولاً لقاح انجام می شود کمک می نماید. ترشحات گردن رحم همچنین به بقای اسپرمها در داخل رحم کمک می کند.

در یک چرخه قاعدگی طبیعی معمولاً پس از پنج روز خونریزی قاعدگی، سه یا چهار روز واژن خشک می باشد، بعد با ترشحات مایعی سفید یا زرد رنگ و چسبنده روزهای خیس بودن شروع می گردد. این خیس بودن به تدریج افزایش یافته تا به روزی می رسیم که خیس ترین روز می باشد. در این روز ترشحات زیاد، صاف، لیز و لیز و خیلی کش می آید( مانند سفیده تخم مرغ). معمولاً تخمک گذاری از دو روز قبل تا دو روز پس از پیدا شدن چنین حالتی رخ میدهد. با یادداشت نمودن میزان ترشحات و پیدا کردن خیس ترین روز هر دوره قاعدگی می توانید روزهای تخمک گذاری را مشخص نمایید.

با استفاده از یک اسپکولوم( speculum) پلاستیکی می توانید خودتان ترشحات دهانه رحم را از نظر قوام و غلظت آن ارزیابی نمایید.

روش اندازه گیری دمای پایه ای بدن
هنگامی که یک خانم هر روز دمای بدن خود را اندازه می گیرد متوجه می شود که وقتی تخمک گذاری انجام میشود تغییراتی در دمای بدنش ایجاد می گردد. درست پیش از زمان تخمک گذاری، دمای بدن بطور موقتی در مقطع کوتاهی پایین می آید.

در عرض ۱۲ ساعت که تخمک گذاری انجام می شود دمای بدن چند دهم درجه بالا می رود و تا موقع قاعدگی بعدی به همان وضعیت بالا باقی می ماند. وقتی درجه حرارت به مدت سه روز در همان حد بالا باقی بماند، روزهای باروری پایان یافته و روزهایی که می توان بدون هیچگونه وسیله جلوگیری از بارداری نزدیکی انجام داده و باردار نشد آغاز می گردد.

شبیه شیوه تقویمی، در شیوه اندازه گیری دمای پایه ای بدن، شما باید به مدت ۸ تا ۱۲ ماه دمای بدن خود را اندازه گیری و یادداشت نمایید تا بتوانید از آن به عنوان یک شیوه نسبتا مطمئن جلوگیری از بارداری استفاده نمائید. یکی از اشکالات این شیوه آن است که دمای بدن اشخاص امکان دارد بر اثر بیماریهای گوناگون، کم خوابی یا استفاده داروها نیز تغییر یابد.

سایر علائمی که در موقع تخمک گذاری در بدن تغییر می یابند عبارتند از:
* تغییراتی در وضعیت قرار گیری رحم
* درد خفیف یا انقباضات خفیفی در یک طرف قسمت تحتانی شکم( در محل یکی از تخمدانها)
* نرم شدن دهانه رحم
* حساس شدن دهانه رحم
* حساس شدن پستانها
پس برای جلوگیری از بارداری به شیوه “آگاهی از زمان باروری” باید در زمانهای باروری یعنی از ۵ روز قبل تا ۳ روز پس از تخمک گذاری از نزدیکی نمودن پرهیز نمود و یا اینکه از سایر روشهای جلوگیری از بارداری مانند کاندوم در طی این ایام استفاده نمود.